پیشینه و مبانی نظری مديريت دانش

در عصرحاضر نیروی انسانی یکی از مهمترین شاخصهای پیشرفت و توسعه یافتگی جوامع بشمار می رود و کشوری می تواند مسیر رشد و بالندگی را طی نماید که با مشارکت تمامی اقشار جامعه زمینه های لازم برای شکوفایی استعدادهای نهفته و بهره گیری از امکانات مادی ، انسانی و فرهنگی جامعه را فراهم آورد . وقتی مشارکت در سازمانی پیاده شود ، تمام کارکنان وجود خود را محترم ، با ارزش ، کارساز یافته و خود را درسرنوشت سازمان سهیم ، متعهد و وفادارمی دانند . بنابراین دخالت و مشارکت کارکنان در تصمیم گیریهای سازمان ، در عمل باعث افزایش حس مسئولیت پذیری و تعهد در قبال تصمیمات اتخاذ شده می گردد . بعلاوه ، امروزه دانش و اطلاعات به عنوان عامل تعيين کننده اي در موفقيت و قدرت پذيري سازمان ها تبديل شده است . با افزايش تاکيد دولت بر ايجاد جامعه دانشي و اولويت حرکت به سوي اقتصاد دانش محور ( در برنامه چهارم توسعه ) مسئله اساسي درک اين موضوع است که چگونه از دانش به عنوان يک منبع مهم کسب مزيت رقابتي استفاده شود . در اين راستا بسياري از سازمان ها تلاش خود را بر اين مسئله متمرکز نموده اند که چگونه مي توانند دانش را در سازمان مديريت نمايند . دانش مقوله اي نظامند است و نيازمند توجه همه جانبه به عوامل مختلف سازماني مي باشد ( حدت ، 1387 ). مديريت دانش مديريت دانش را ميتوان به عنوان روشي براي بهبود عملكرد ، بهره وري و رقابت پذيري ، بهبود كسب و کار ، تسهيم و استفاده از اطلاعات درون سازمان ، ابزاري براي بهبود تصميم گيري ، طريقي براي بدست آوردن بهترين روش ها ، راهي براي كاهش هزينه ها و روشي براي نوآورتر شدن سازمان تعريف نمود ( منوريان ، عسگري و آشنا ، 1386 ). هالست ( 2003 ) مديريت دانش را فرايندي ميداند كه سازمان ها بواسطه آن فرايند تبديل داده به اطلاعات و اطلاعات به دانش را پيدا كرده و همچنين قادر خواهند بود دانش كسب شده را به گونه اي موثر در تصميمهاي خود بكار گيرند . ميتوان گفت كه مديريت دانش ، پديده ای اجتماعي است . رايانه ، فناوري اطلاعات و نظاير اينها تضمين كننده موفقيت مديريت دانش نيستند . مديريت دانش پايان ناپذير است ، زيرا حركت از داده به اطلاعات و از اطلاعات به دانش هيچگاه به پايان نميرسد ، كاركنان و مديران سازماني ( محيط دروني ) ارباب رجوع و ساير ذينفعان ( محيط بيروني ) در قلمرو مديريت دانش قرار ميگيرند ( ابطحي و صلواتي ، 1385 ، ص34 ). چرخه مديريت دانش مدیریت دانش فرآیندی چند مرحله ایست . در یک تقسیم بندی مدیریت دانش خود شامل 4 مرحله ایجاد دانش ، ذخیره سازی دانش ، تسهیم دانش و کاربرد دانش می باشد . ايجاد دانش : ايجاد دانش شامل فعاليت هايي است كه به تغيير شكل و تركيب مجدد قطعات موجود دانش ، محدود كردن كاستي ها ، تقويت تحقيق ها و توسعه قابليت ها ، پويش و كنترل محيط هاي بيرون